woensdag 28 april 2010

Stukje in Publieksverslag 2009 van Kalsbeek College Woerden

Voor het publieksverslag van mijn school ben ik geinterviewd over mijn Smartboard gebruik.
Hieronder het stukje dat Caroline van Amerongen schreef:


Smartboards: de hele wereld direct achter het schoolbord
Tijdens enkele minuten op woensdag het tweede uur: 4 vmbo-t kijkt toe hoe wiskundedocent Leendert Louter met een klik en een veegbeweging een perfecte cirkel trekt. Met twee vingers schuift Louter de afbeelding van de geodriehoek over het witte vlak en verdeelt de cirkel in stukken. Met een digitale pen rekent hij een percentagesommetje uit om tot de juiste 'pizzapunt' te komen in het cirkeldiagram. Het digitale schoolbord oogt op het eerste gezicht als heel mooi speelgoed, maar het is vooral een didactische sprong voorwaarts. Want met een kort klikje opent Louter een nieuwe pagina om de snellere leerlingen een extra opdrachtje te geven, terwijl hij de rest meer uitleg geeft op het digibord: digitale 'inkt' is immers geduldig, uitvegen hoeft niet want je hebt in één klik een leeg bord tot je beschikking. In een mum van tijd scant hij een pagina uit het boek en projecteert daar een uitsnede van om de som in kwestie uit te leggen. Deze uitleg staat straks in de elektronische leeromgeving, zodat de leerlingen van 4 vmbo-t ook thuis precies kunnen zien of printen wat ze hebben geleerd vandaag.
Dit zijn enkele mogelijkheden van het digitale schoolbord waar de Kalsbeek er in 2009 weer 26 van heeft laten ophangen theorie- en praktijklokalen op beide locaties. Bij de oplevering van het gebouw in 2007 hingen de eerste digiborden bij Handel&Administratie, Technologie en SDV. Bij wiskunde is de didactische meerwaarde van de borden in reguliere lessen ook ontdekt en onderkent. Louter is een enthousiaste gebruiker: "Met het bord heb je veel sneller de aandacht van de klas terug. Het medium past goed bij de internettende zapgeneratie: het werkt snel en visueel, het is een beeldscherm. Het verluchtigt je lessen op een hele kwalitatieve manier en je speelt sneller in op verschillende leerstijlen." In veel lesmethodes staan verwijzingen naar het digitale deel van de methode. Er is veel materiaal online te vinden.
De didactiek verschuift langzaam, blijkt. Een docent die net begint met een digibord, gebruikt het als presentatiescherm. Een volgende stap is dat docenten hun uitleg en vragen bij de presentatie gaan opschrijven. Daarna stellen ze thuis een les samen voor op het digibord. Uiteindelijk wordt de docent steeds bedrevener in het gebruik ervan: mindmaps maken, knippen en plakken van diagrammen of plaatjes, tekenen, muziek- en filmfragmenten tonen, muziek componeren met de klas, formulieren klassikaal invullen, correctiemodellen en repetities projecteren, tot zelfs stemmen met stemkastjes aan toe. Louter ziet de digitale ontwikkeling van docenten wel als een uitdaging: de school zou meer kunnen investeren in de scholing van het personeel om met een aangepaste lesstijl nog meer uit deze digitale voorziening te halen. Louter: "Je kunt op elk lesniveau je presentatie verbeteren als docent, want dat is wat je zo'n zes uur per dag doet: presenteren. En dat maakt een schooldag en het leren weer een stuk boeiender voor de leerling."
De stopwatch loopt als de leerlingen hun sommetje maken. 1 minuut tijd. Als het signaal af gaat merkt een leerling meteen op: "Gisteren was-ie leuker." Louter: "Ook zo'n geluidje van de digitale kookwekker kun je gemakkelijk variëren. En het werk, het motiveert!"

Recensie Digibord en Didactiek

Voor ons personeelsblad 'Collegiaal' schreef ik de volgende resensie.


Boekbespreking
Titel                      : Handboek DigiBord & Didactiek
Schrijvers              : Allard Bijlsma en Jori Mur
Uitgeverij              : Instruct, Bodegraven
ISBN                    : 978 90 460 0577 4
Prijs                      : € 33,50

Laatst kwam ik in één van de blaadjes in m’n postvak een advertentie tegen voor bovengenoemd boek. Vanuit mijn interesse voor het gebruik van ict in het onderwijs en mijn onderwijskundige taak heb ik het boek besteld en gelezen. Het leek me waardevol om hier iets van door te geven in deze boekbespreking.
Ook op het Kalsbeek doet het digitale schoolbord steeds verder intrede. Op lokatie Bredius hangen nu zeker 15 borden, veel vakgroepen hebben bij de laatste budgetaanvraag  om (nog meer) Smartboards gevraagd. Binnen de school zijn diverse soorten gebruikers. Collegae die met hun whiteboardstift op het Smartboard willen schrijven, collegae die het bord vooral gebruiken als projectiescherm, collegae die op het bord schrijven en de software aardig kennen en mensen die al hun lessen van tevoren bouwen en via het bord toetsen afnemen.
Dit handboek biedt elk niveau gebruiker een waardevolle handreiking. Je wordt geholpen met het zetten van een eerste stap, leert iets over belangrijke knoppen en de meerwaarde van het digibord ten opzichte van een white (of krite) board wordt uitgelegd. De gevorderde gebruiker kan zijn hart ophalen aan ideeën rond ‘mindmappen’, videobewerking, les geven op afstand (kan die leerling in het ziekenhuis  toch via skype de les volgen) etc etc.
De opzet van het boek is effectief. Het eerste deel gaat over het digibord als didactisch hulpmiddel. Dit deel, vooral voor de beginnende gebruiker interessant, maakt je wegwijs in ‘digibordenland’.
Het tweede deel, ‘Leerlingactiviteiten op het digibord’, introduceert heel wat hulpmiddelen om leerlingen actief bij de les te betrekken. Van educatieve games tot ‘woorden slepen’ (op het bord staan 20 woorden. De leerling moet deze naar het juiste vakje (bijv. werkwoord, lidwoord, zelfstandig naamwoord) slepen).
Een volgend deel gaat over het zelf bouwen van lessen. Vergelijk dit met het maken van een presentatie in Powerpoint. De mogelijkheden van de software (voor het Kalsbeek is dat Smart Notebook) worden beschreven. Er is echter veel meer mogelijk. Het internet staat vol met kant en klare lessen over alle denkbare onderwerpen, voor alle denkbare vakken. Filmpjes en mogelijkheden te over op Youtube, teachtertube, kennisnet etc. etc.
Het laatste deel van het boek is het deel voor de toekomst. Het gebruik van stemkastjes, om leerlingen toetsen te laten maken, het lesgeven op afstand (met een webcam in je lokaal), internationalisering via het digibord, je krijgt ruim voldoende ideeën voorgeschoteld.
Het hele boek wordt gelardeerd met lesideeën. In totaal 94 tips en mogelijkheden, voor verschillende doelgroepen. Van basisschool tot MBO, van lichamelijke opvoeding tot grieks. Iedereen met behoefte aan nieuwe inspiratie voor zijn lessen kan zijn hart hieraan ophalen!
Het boek is makkelijk leesbaar, rijk geïllustreerd, mooi vormgegeven en zeer bruikbaar. Het grote nadeel van een boek over dit onderwerp echter, is dat het al verouderd is voordat het in de winkel ligt. Daarom wordt dit boek ondersteund door een website, www.drp.nl/digibord Op deze site, die ook prima bruikbaar is zonder het boek gelezen te hebben, een actueel en compleet overzicht van bronnen, site’s, uitgevers en kant-en-klare lessen.
Ik heb dit boek met veel plezier gelezen, ga er zeker gebruik van maken. Een aanrader voor iedereen die regelmatig in een lokaal zit met een Smartboard, maar ook voor sceptische collega’s. Laat je overtuigen!